Pomoc publiczna w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorstw

W dniu 16 lipca 2020 roku doszło do uchwalenia ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Jest to kolejny akt prawny składający się na system pomocy dla przedsiębiorców w trudnej sytuacji ekonomicznej, przewidziany programem rządowym pn. Polityka Nowej Szansy, przyjętym uchwała rady Ministrów z dnia 22 lipca 2014 roku.

W przedmiotowej ustawie przewidziano trzy kategorie pomocy publicznej dla przedsiębiorców, tj. pomoc na ratowanie, tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne oraz pomoc na restrukturyzację.

Beneficjenci pomocy

Pomoc publiczna w rozumieniu przedmiotowej ustawy została przewidziana dla przedsiębiorców znajdujący się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Zgodnie z przepisami ww. ustawy, takimi podmiotami są przedsiębiorcy, którzy spełniają kryteria przedsiębiorcy zagrożonego niewypłacalnością, definiowanego przez art. 141 ust. 2 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne lub przedsiębiorcy niewypłacalnego w rozumieniu art. 11 ustawy – Prawo upadłościowe. Oprócz spełnienia powyższych kryteriów, przedsiębiorcy może być udzielona pomoc w rozumieniu niniejszego projektu, jeżeli:

prowadzi działalność gospodarczą w danej dziedzinie przynajmniej od 3 lat,
nie ubiega się o pomoc w sektorze hutnictwa żelaza i stali, górnictwa oraz w sektorze finansowym,
nie prowadzi działalności na rynku, na którym występuje lub może występować długookresowa strukturalna nadprodukcja,
nie należy do grupy kapitałowej ani nie jest przejmowany przez żadnego przedsiębiorcę należącego do grupy kapitałowej – wyjątkiem jest możliwość wykazania, że jego trudna sytuacja ekonomiczna ma charakter wewnętrzny i nie jest wynikiem nieuzasadnionego podziału kosztów w ramach grupy kapitałowej, albo jest zbyt poważna, aby mogła zostać rozwiązana przez przedsiębiorcę lub przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej.

Spełniwszy powyższe warunki przedsiębiorca może ubiegać się o wszystkie rodzaje pomocy, przy czym należy podkreślić, że tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne może zostać udzielone wyłącznie małemu lub średniemu przedsiębiorcy w ramach programu pomocowego, zaakceptowanego przez Komisję Europejską.

Pomoc na ratowanie

Pomoc na ratowanie zakłada wsparcie przedsiębiorcy w formie pożyczki na krótki czas, od momentu znacznego pogorszenia się jego sytuacji finansowej, do momentu wypracowania planu restrukturyzacji lub likwidacji działalności gospodarczej. Celem pomocy na ratowanie jest wsparcie przedsiębiorcy w kryzysowej sytuacji, aby mógł zamiast natychmiastowego ogłoszenia upadłości, przez krótki okres utrzymać minimalną płynność finansową oraz opracować plan restrukturyzacji lub likwidacji. Wysokość pomocy na ratowanie jest ograniczona do kwoty niezbędnej do utrzymania działalności operacyjnej.

Tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne

Tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne może być przyznawane na okres dłuższy niż w przypadku pomocy na ratowanie, jako jego kontynuacja, lub jako samodzielny instrument. Ma służyć przedsiębiorcom w sytuacjach, gdy będą w stanie samodzielnie przeprowadzić restrukturyzację, ale przedtem będą potrzebowali wsparcia w okresie bezpośrednio poprzedzającym restrukturyzację. Tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne jest udzielane w celu umożliwienia przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej przez czas niezbędny do wdrożenia działań restrukturyzacyjnych mających na celu przywrócenie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku. Przedmiotowe wsparcie udzielane jest w formie pożyczki.

Pomoc na restrukturyzację

Pomoc na restrukturyzację jest przeznaczona dla przedsiębiorców, którzy samodzielnie nie udźwignęliby restrukturyzacji, ale opracowali spójny i dalekosiężny plan restrukturyzacji. Warunkiem jest przede wszystkim posiadanie przez przedsiębiorcę wkładu własnego na restrukturyzację.

Pomoc ta może stanowić uzupełnienie wkładu własnego przedsiębiorcy znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej, będącego wkładem w finansowanie kosztów restrukturyzacji, obejmujących środki:

własne przedsiębiorcy znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej, z wyłączeniem amortyzacji i planowanych zysków, lub
pochodzące od akcjonariuszy lub udziałowców przedsiębiorcy znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej lub innych przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej co ten przedsiębiorca, lub
pochodzące od wierzycieli przedsiębiorcy znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej, lub
inne, uzyskane na warunkach rynkowych.

Celem pomocy na restrukturyzację jest usunięcie przyczyn trudności, a nie samo wyrównanie strat. Pomoc ta może zostać udzielona w formie:

pożyczki,
objęcia akcji lub udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym przez podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub akcji,
objęcia obligacji,
zmiany terminów spłaty pożyczki wobec podmiotu udzielającego pomocy na restrukturyzację,
konwersji pożyczki, udzielonej jako pomoc na ratowanie lub jako tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne, na udziały lub akcje przedsiębiorcy.

Ponadto pomoc na restrukturyzację może być także udzielona w formie ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej przez:

odroczenie terminu wykonania administracyjnej kary pieniężnej lub rozłożenie jej na raty,
odroczenie terminu wykonania zaległej administracyjnej kary pieniężnej lub rozłożenie jej na raty,
umorzenie administracyjnej kary pieniężnej w całości lub w części,
umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w części

- pod warunkiem przeznaczenie równowartości udzielonej pomocy na realizację planu restrukturyzacji.

Zabezpieczenie udzielonej pomocy

Udzielenie pomocy na ratowanie jak również czasowego wsparcia restrukturyzacyjnego może zostać uzależnione od ustanowienia na rzecz ministra właściwego do spraw gospodarki zabezpieczenia. W szczególności zabezpieczenie może stanowić:

hipoteka,
zastaw cywilny lub rejestrowy,
cesja wierzytelności,
oświadczenie o poddaniu się egzekucji,
weksel własny in blanco.

Źródło finansowania pomocy publicznej

Ustawa z dnia 16 lipca 2020 roku wskazuje budżet państwa jako źródło finansowania pomocy publicznej w formie wsparcia finansowego, wskazując jednocześnie, iż maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na realizację zadań wynikających z ustawy to 120.000.000,00 zł rocznie.

Podmiot udzielający wsparcia finansowego

Pomocy publicznej w formie wsparcia finansowego będzie udzielał minister właściwy do spraw gospodarki.

Minister właściwy do spraw gospodarki będzie mógł powierzyć udzielanie tej pomocy Agencji Rozwoju Przemysłu Spółce Akcyjnej poprzez zawarcie umowy między tym ministrem a ARP S.A.

Podkreślenia wymaga, że pomoc na restrukturyzację udzielona w formie ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej udzielana jest przez organ, który nałożył administracyjną karę pieniężną.

Piotr Olewniczak pomaga przedsiębiorcom, osobom prowadzącym gospodarstwa rolne oraz klientom indywidualnym. Pełni funkcje pełnomocnika procesowego dłużników, jak również wierzycieli w ramach postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych. [więcej]

Blog