(autor: r.pr. Łukasz Czarnocki)

Nowy termin na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy

Przyjęta przez Sejm ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (tzw. Tarcza Antykryzysowa 2.0) wprowadziła regulację istotną z punktu widzenia realizacji obowiązków dotyczących terminowego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy.

Większość przedsiębiorców boleśnie odczuwa negatywne skutki COVID-19. Obecnie, gdy wiele czasu poświęcamy analizie możliwości wykorzystania narzędzi takich jak świadczenia postojowe, pożyczki, zwolnienia lub odroczenie płatności należności publicznoprawnych, nie należy zapominać o obowiązkach związanych z ewentualnym złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 Prawa upadłościowego dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Podstawę do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości stanowi powstanie stanu niewypłacalności, czyli utrata zdolności regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.

Wielu przedsiębiorcom ostatnie tygodnie przyniosły zachwianie płynności finansowej, powodującej utratę możliwości regulowania zobowiązań i konieczność odpowiedzi na bardzo ważne pytanie – czy powinni złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości. Udzielenie odpowiedzi na to pytanie może być bardzo trudne. Z jednej bowiem strony trudno przewidzieć, czy powstałe problemy finansowe mają charakter trwały czy jedynie przejściowy, z drugiej zaś w obecnej sytuacji problematyczne może być choćby techniczne przygotowanie takiego wniosku.

W szczególności należy mieć przy tym na uwadze, że brak terminowego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości może w szczególności skutkować orzeczeniem zakazu prowadzania działalności gospodarczej lub ponoszeniem osobistej odpowiedzialności za zobowiązania dłużnika przez osoby umocowane do jego reprezentowania.

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 wprowadziła bardzo istotną w tym kontekście regulację, zgodnie z którą jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości dłużnika powstała w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, a stan niewypłacalności powstał z powodu COVID-19, bieg terminu do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 21 Prawo upadłościowe nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu. Po tym okresie termin ten biegnie na nowo. Dodatkowo domniemywa się, że jeżeli stan niewypłacalności powstał w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, zaistniał on z powodu COVID-19.

W praktyce oznacza to, że jeśli w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, dojdzie do powstania spowodowanego COVID-19 stanu niewypłacalności, termin do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości rozpocznie bieg dopiero po ustaniu stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Brak złożenia wniosku w terminie liczonym od dnia powstania stanu niewypłacalności nie będzie wywoływał negatywnych skutków dla osób, na których ciąży obowiązek złożenia takiego wniosku.

Równocześnie należy mieć na uwadze, że jeżeli stan niewypłacalności powstał przed dniem 14 marca 2020 roku (rozpoczęcie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego), bieg terminu do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie został przerwany, zaś dłużnicy lub osoby je reprezentujące nie są zwolnieni z obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, pomimo trwania stanu epidemii.