W naszej codziennej praktyce często spotykamy się z pytaniami dotyczącymi projektu planu spłaty wierzycieli oraz jego znaczenia dla upadłego. Czasami upadli błędnie sądzą, że sporządzenie projektu planu spłaty wierzycieli oznacza zakończenie postępowania, czasem zaś nie dostrzegają wagi tego dokumentu oraz znaczenia możliwości zajęcia stanowiska wobec projektu. Poniżej staramy się przybliżyć czym jest projekt spłaty wierzycieli oraz co robić, gdy taki projekt zostanie nam przedstawiony.

Czym jest projekt spłaty wierzycieli?

Projekt planu spłaty wierzycieli stanowi propozycję syndyka masy upadłości, co do sposobu zakończenia postępowania. Ostateczną decyzję o kształcie projektu planu spłaty podejmuje sąd upadłościowy. Należy podkreślić, że sporządzony przez syndyka masy upadłości projekt planu spłaty wierzycieli nie jest tym samym co postanowienie sądu upadłościowego o ustaleniu planu spłaty wierzycieli i nie jest wiążący dla upadłego.

Kiedy syndyk sporządza projekt planu spłaty wierzycieli?

Gdy syndyk masy upadłości zakończy czynności związane z likwidacją masy upadłości (sprzedażą majątku upadłego) oraz ustali krąg wierzycieli upadłego, przedstawia on sądowi stanowisko odnośnie do sposobu zakończenia postępowania upadłościowego. W szczególności może on przedstawić projekt planu spłaty wierzycieli, w ramach którego formułuje ocenę stopnia przyczynienia się upadłego do powstania zobowiązań oraz proponuje sposób zaspakajania wierzycieli przez upadłego. Ma to miejsce w sytuacji, w której upadły – w ocenie syndyka masy upadłości – jest w stanie choćby w niewielkim stopniu dokonywać płatności na rzecz wierzycieli, a także gdy w masie upadłości zostały zgromadzone środki, które mogą być podzielone pomiędzy wierzycieli. Stanowisko syndyka masy upadłości może mieć kluczowe znaczenie dla sposobu zakończenia postępowania.

Dlaczego upadły otrzymuje projekt planu spłaty wierzycieli?

Przed złożeniem projektu planu spłaty do sądu, syndyk ma obowiązek przedstawić ten projekt upadłemu, a także biorącym udział w postępowaniu wierzycielom, celem zajęcia przez nich stanowiska. W terminie 14 dni od dnia przedstawienie projektu planu spłaty wierzycieli upadły ma możliwość odniesienia się do ustaleń dokonanych przez syndyka masy upadłości oraz przedstawienia własnych propozycji zaspokojenia wierzycieli lub innego sposobu zakończenia postępowania (umorzenia lub warunkowego umorzenia zobowiązań, bez ustalenia planu spłaty wierzycieli).

Czy warto zająć stanowisko co do projektu planu spłaty wierzycieli?

Zdecydowanie warto zająć stanowisko do sporządzonego przez syndyka masy upadłości projektu planu spłaty wierzycieli. Przedstawienie przez upadłego stanowiska pozwoli sądowi na zapoznanie się w pełniejszym stopniu ze wszystkimi okolicznościami sprawy, niż gdyby jego wiedza o przyczynach powstania niewypłacalności upadłego oraz jego sytuacji ekonomicznej wynikała jedynie ze stanowisk syndyka oraz wierzycieli.

Szczegółowe odniesienie się przez upadłego do ewentualnych zarzutów dotyczących stopnia przyczynienia się do powstania lub istotnego zwiększenia stanu niewypłacalności może mieć decydujące znaczenie dla długości planu spłaty wierzycieli. Wyczerpujące opisanie czynników, które mają wpływ na możliwości zarobkowe upadłego, takich jak wykształcenie, doświadczenie zawodowe, sytuacja na rynku pracy, ograniczenia związane ze stanem zdrowia, miejscem zamieszkania lub obowiązkami rodzinnymi, jak również także udokumentowanie wszystkich niezbędnych wydatków życia codziennego, pozwoli na ustalenie planu spłaty faktycznie uwzględniającego możliwości zarobkowe dłużnika oraz niezbędne koszty jego utrzymania. Upadły może także odnieść się do sposobu podziału środków zgromadzonych w masie upadłości.

Znaczenie stanowiska upadłego wobec planu spłaty wierzycieli

Zwracamy Państwa szczególną uwagę na konieczność aktywnego udziału w postępowaniu upadłościowym, szczególnie na jego końcowym etapie, na którym waży się sposób zakończenia postępowania.

Brak przedstawienia przez upadłego stanowiska do planu spłaty wierzycieli, skutkować może ustaleniem planu spłaty wyłącznie w oparciu o informacje przekazane sądowi przez syndyka masy upadłości oraz wierzycieli. Warto pamiętać, że jeśli upadły, syndyk masy upadłości, ani żaden z wierzycieli nie wniesie o przeprowadzenie rozprawy, sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym, bez wysłuchania upadłego.

Stanowisko do projektu planu spłaty wierzycieli może przesądzić o ostatecznym kształcie planu spłaty, a tym samym mieć decydujący wpływ na życie upadłego nawet przez kilka lat po zakończeniu postępowania upadłościowego. Przykładowo wykazanie przez upadłego, że nie doprowadził on do powstania lub istotnego zwiększenia stopnia swojej niewypłacalności w sposób umyślny lub rażąco niedbały, skutkować może skróceniem planu spłaty z 7 do 3 lat, znacząco przyspieszając umorzenie zobowiązań.

Warto wobec powyższego odpowiednio przygotować się do złożenia tego stanowiska, m.in. kompletując wcześniej odpowiednią dokumentację, zaś w razie wątpliwości skorzystać z pomocy osób, które mają praktyczne doświadczenie w przygotowaniu takiego pisma.


Łukasz Czarnocki specjalizuje się w prawie upadłościowym i restrukturyzacyjnym, zajmując się równocześnie bieżącą obsługą przedsiębiorców w zakresie prawa cywilnego oraz handlowego, w tym przygotowując i opiniując projekty umów, przygotowując opinie prawne, pisma procesowe oraz przeprowadzając audyty prawne. [więcej]